Μια εποικοδομητική συζήτηση για τον Θεσμό του Εθελοντή Πυροσβέστη με τον Κωνσταντίνο Γραφάκο

Η δημοσιογραφική ομάδα μας μετά την τελετή εγκαινίων του Εθελοντικού Πυροσβεστικού Σταθμού της Πετρίνας του Δήμου Ανατολικής Μάνης, ακούγοντάς τους Βουλευτές της Λακωνίας κ.κ. Αραχωβίτη και Δαβάκη και την Αντιπεριφερειάρχη κα Τζανετέα, αναζήτησε και συναντήθηκε με τον εμπνευστή και πρωτοπόρο όπως τον αποκάλεσαν, στην δημιουργία του Εθελοντικού Σταθμού, Επιπυραγό κύριο Κωνσταντίνο Γραφάκο.

Ο λόγος προφανής.
-          Θέλουμε να συζητήσουμε για το θεσμό του Εθελοντή Πυροσβέστη από τη σκοπιά και την οπτική γωνία που τον βλέπει ο κύριος Γραφάκος.



Ποια ήταν η  αφορμή που σας οδήγησε σε αυτή τη διαφορετική προσέγγιση για τον θεσμό του Εθελοντή Πυροσβέστη και γενικότερα για τη δράση του στον κεντρικό βραχίονα της Πολιτικής Προστασίας που είναι το Πυροσβεστικό Σώμα;

  Το ενδιαφέρον μου για την ανάπτυξη του θεσμού του Εθελοντή Πυροσβέστη, μου δημιουργήθηκε με την αφορμή που μου δόθηκε στις 19 Ιουλίου 2000 όπου κατά την διάρκεια κανονικής μου άδειας βρέθηκα σε πυρκαγιά στην περιοχή μεταξύ των χωριών Αρχοντικού, Προσηλίου και Πετρίνας. Είναι τρία χωριά μερικών δεκάδων κατοίκων που βρίσκονται στον Δήμο Ανατολικής Μάνης και συγκεκριμένα στην Δημοτική Ενότητα Σμήνους.  Εκεί  συνάντησα 3 πυροσβεστικά οχήματα της Π.Υ. Γυθείου με 10 άνδρες και 35 περίπου αγροτικά ημιφορτηγά και τρακτέρ που έφεραν βυτία των 1500 και 2000 κυβικών με 100 περίπου άτομα, ακροβολισμένα σε διάφορα σημεία της πυρκαγιάς. Μου έκανε εντύπωση η υπακοή και η πειθαρχία που έδειχναν στον Διοικητή της Π.Υ. Γυθείου (που συντόνιζε τις δυνάμεις πυρόσβεσης) οι κάτοικοι των χωριών αυτών που ήταν στο συμβάν.
Σκέφτηκα, γιατί όλους αυτούς τους ανθρώπους, κατοίκους της περιοχής, να μην τους μιλήσουμε,  να τους γνωρίσουμε, να μετάσχουν σε μια εκπαίδευση και τελικά μέσα από τον θεσμό του Εθελοντή Πυροσβέστη στα πλαίσια του Νόμου 2951/1991, να ενταχθούν στην ενεργό δύναμή μας, όταν έχουμε συμβάντα στην περιοχή αυτή. Η σκέψη καταγράφηκε με την μορφή εργασίας 10 μήνες μετά στην Πυροσβεστική Ακαδημία.

 Τι περιεχόμενο είχε σε γενικές γραμμές η μελέτη αυτή κύριε Γραφάκο;

 Συγκέντρωσα πληροφορίες για τον θεσμό του Εθελοντή Πυροσβέστη όσον αφορά την ανάπτυξη στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Επισκέφτηκα την Αυστρία (που την θεωρώ μακράν πρωτοπόρα ως Χώρα στην ανάπτυξη του θεσμού του  Εθελοντή Πυροσβέστη), αλλά και την Γερμανία και την Ιταλία, και κατέγραψα όλο αυτό το υλικό ώστε να υπάρχει μια αφετηρία γνώσεων και διαδικασιών που θα με βοηθούσε να εργαστώ για αυτόν τον σκοπό.

Μπορείτε να μας περιγράψετε τις σκέψεις σας και τις απόψεις σας για τη διάδοση του Θεσμού του Εθελοντή Πυροσβέστη;

 Αναφερόμενος στη σημερινή εποχή, σκεπτόμενος τον τρόπο που τα κράτη όλης της υπόλοιπης Ευρώπης διαχειρίζονται τον θεσμό αυτό προς όφελός της κάθε Χώρας και  φυσικά, εκτιμώντας την παρούσα κατάσταση, όσον αφορά την διαχείριση και την αντιμετώπιση των συμβάντων πυρκαγιάς κυρίως, αλλά και γενικότερα των καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης στο Πυροσβεστικό Σώμα, σας εκθέτω τα παρακάτω:  

Με την διάδοση του θεσμού του εθελοντή πυροσβέστη επιτυγχάνουμε:
Α) Την ενημέρωση πολιτών σε θέματα σχετικά με την αντιμετώπιση εκτάκτων αναγκών και φαινομένων υπαίθριας και αστικής πυρκαγιάς.
Β) Την εκπαίδευση πολιτών άρα την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης μέσα από την γνώση και με αυτόν τον τρόπο, την δραστική μείωση του ΠΑΝΙΚΟΥ.
Γ) Την ένταξη του κατά τόπους κοινωνικού συνόλου, στις δράσεις  πρόληψης, δημιουργώντας παιδεία, με προσπάθειες ευαισθητοποίησης των ενηλίκων και τακτικής επικοινωνίας και εκπαίδευσης των παιδιών που εκεί υπάρχει το περιθώριο σταδιακής αλλαγής της νοοτροπίας.
Δ) Την μείωση της καταπόνησης του προσωπικού και των δαπανών κίνησης. Αυτό επιτυγχάνεται  λόγω μεγαλύτερης διασποράς δυνάμεων και άμεσης επέμβασης στην έναρξη του συμβάντος με αποτέλεσμα την αντιμετώπισή του πριν εξαπλωθεί.
Ε) Την αύξηση των δυνάμεων αντιμετώπισης των συμβάντων χωρίς πρόσθετο κόστος, αφού στην έκτακτη ανάγκη θα έχουμε την ικανότητα ενίσχυσης από εκπαιδευμένους πολίτες εξοπλισμένους με μέσα ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) που έχουν αποδείξει την ευαισθησία τους με την συμμετοχή τους σε αυτές τις καταστάσεις.  
*  Καθίσταται  ο πολίτης συμμέτοχος στην προστασία της ζωής του και της περιουσίας του.
*   Δημιουργούμε πολίτες με αυτοπεποίθηση.
* Διαχειρίζεται ο κάθε πολίτης την κατάσταση έκτακτης ανάγκης χωρίς συμπεριφορά ΠΑΝΙΚΟΥ!   

Υποχρεώσεις που προκύπτουν για το Πυροσβεστικό Σώμα:
Για την διάδοση του θεσμού του Εθελοντή Πυροσβέστη απαιτούνται :
I)  Εξοικείωση του προσωπικού σε θέματα εκπαίδευσης και μετάδοσης της πληροφορίας ώστε να έχουν την ικανότητα να ενεργοποιήσουν, να οργανώσουν και να   εκπαιδεύσουν πολίτες, κάνοντάς τους ικανούς να συμμετάσχουν στο επιχειρησιακό έργο.
ΙΙ) Εξοικείωση του προσωπικού στην επιτελική διαχείριση των συμβάντων διότι ακόμα και ο συμβασιούχος πυροσβέστης υπάρχει η πιθανότητα να ενεργήσει ως επικεφαλής σε μια ομάδα εθελοντών πολιτών που ο ίδιος θα είναι ανώτερος (υπηρεσιακά) όλων των υπολοίπων ( σχετικό παράδειγμα έχει εφαρμοστεί με επιτυχία στο Εθελοντικό Σταθμό του Δήμου Ευρώτα).
ΙΙΙ) Κοινωνική ευαισθητοποίηση και εξωστρέφεια και απόκτηση εκπαιδευτικής δυνατότητας των  Αξιωματικών του Π.Σ., ώστε μέσα από τις κινήσεις τους να προκύπτει το κατάλληλο περιβάλλον με τους τοπικούς φορείς, τους αιρετούς και τους πολίτες, για να υπάρχει η δυνατότητα ουσιαστικής συνεργασίας στο επιχειρησιακό έργο.

Προτάσεις: 
Με αφορμή την νέα γραμμή πολιτικής στην κατεύθυνση της «συμμετοχοποίησης» των πολιτών στα θέματα Πολιτικής Προστασίας μπορούμε να προτείνουμε τα παρακάτω:
Ι) Ένταξη προγραμμάτων ενημέρωσης σε θέματα Πολιτικής Προστασίας και εθελοντισμού στο Πυροσβεστικό Σώμα στα σχολεία όλων των βαθμίδων, από προσωπικό του Π.Σ. με προοπτική μιας ολοκληρωμένης θεματολογίας από την πρωτοβάθμια έως και την δευτεροβάθμια εκπαίδευση (σχετική δράση εφαρμόζεται πιλοτικά από την Π.Υ. Γυθείου σε όλα τα Δημοτικά,  Γυμνάσια και Λύκεια).
ΙΙ)  Ενεργοποίηση των διατάξεων σχετικά με την Πολιτική Προστασία των Ο.Τ.Α. προς την κατεύθυνση την ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών για τα θέματα αντιμετώπισης καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης πυρκαγιών και θεομηνιών. Σε αυτή την περίπτωση δημιουργείται αγαστή σχέση και συνεργασία μεταξύ Τοπικής Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, Δήμου, και πολιτών που αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών.      
ΙΙΙ) Βελτιστοποίηση του Νο 4029/2011 περί εθελοντών στο Π.Σ. ώστε να ξεπεραστούν ειδικές περιπτώσεις οι οποίες αποδυναμώνουν τον θεσμό και αποσυντονίζουν τις προσπάθειες ανάπτυξής του.
ΙV) Ενεργοποίηση των διατάξεων Πυρασφαλείας στο σημείο του «Αρχηγού πυρασφαλείας» και της «Ομάδας πυρασφάλειας» σε κάθε επιχείρηση ώστε να καλύπτονται αυτές οι θέσεις από πιστοποιημένο προσωπικό με αποτέλεσμα την δημιουργία κινήτρου για την απόκτηση της ιδιότητας του εθελοντή πυροσβέστη. (Υπάρχει τεκμηριωμένη άποψη σε αυτό το θέμα)  

Τα οφέλη:
Ι) Μείωση δαπανών του Κρατικού Μηχανισμού
ΙΙ) Ενεργοποίηση πολιτών
ΙΙΙ) Βελτίωση του γνωστικού και επιχειρησιακού επιπέδου του υπηρετούντος προσωπικού του Π.Σ.
ΙV) Χρησιμοποίηση κονδυλίων από την Πολιτική Προστασία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (παραδείγματα σχετικά με την απόκτηση Ατομικού Προστατευτικού Εξοπλισμού των Εθελοντών από τους Δήμους Ανατολικής Μάνης, Ευρώτα, Κυθήρων όπου το Π.Σ. έχει περιορισμένη δυνατότητα να χορηγήσει.)
V) Βελτίωση της παιδείας των πολιτών βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα άρα και μείωση του φαινόμενου ύπαρξης συμβάντων από αμέλεια, αλλά και από πρόθεση   σε αρκετές περιπτώσεις.

Τελειώνοντας τις σκέψεις του ο κύριος Γραφάκος σημείωσε με πολύ προσοχή δίνοντας έμφαση στην παρακάτω φράση:

Αντιλαμβάνομαι ότι δεν μπορούν να υπάρξουν αλλαγές από την μία μέρα στην άλλη και η δεκαπενταετής δράση μου στο αντικείμενο του Εθελοντισμού το αποδεικνύει. Είμαι βέβαια πεπεισμένος ότι κάθε πολίτης αναζητά την ενημέρωση και την εξοικείωση σε θέματα που αφορούν στην ασφάλειά του και την αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης.
Εν κατακλείδι, είμαι φυσικά πεπεισμένος ότι  ως Αξιωματικός του Πυροσβεστικού Σώματος, έχω την υπηρεσιακή και ηθική υποχρέωση, να ανταποκρίνομαι στις απαιτήσεις της κοινωνίας, σε ότι αφορά στη διάδοση της γνώσης και την οργάνωση των πολιτών, για την καλύτερη ανταπόκριση στις απαιτήσεις, για την  προστασία της ζωής και της περιουσίας  τους.

-          Ελπίζουμε ότι η καλοκαιρινή περίοδος του 2017 ή η αντιπυρική περίοδος όπως ο κύριος Γραφάκος και γενικότερα οι Πυροσβέστες την αποκαλούν, να περάσει για τον κάθε ανάγνωση μας με τους καλύτερους Οιωνούς.

   Η επικεφαλής της δημοσιογραφικής ομάδας
                       «Δράσεις Πολιτών»

                        Ελένη Τζανετάκου

Σχόλια